Klik op de banner om naar de homepage van Dierenkliniek Wilhelminapark in Utrecht te gaan

Kristallen bij de kat: blaasgruis

Kristallen in de urine ....
Het is zeer belangrijk om bij een blaasontsteking bij de kat onderscheid te maken of er kristallen in de urine aanwezig zijn of niet. Kristallen zijn vaak voeding gerelateerd. Als er voer gegeven wordt waarbij een hoge zuurgraad (pH = basisch) ontstaat kunnen kristallen neerslaan - kristalliseren. Vooral de hoeveelheid magnesium en fosfaat in de voeding spelen een rol. Deze zijn namelijk verantwoordelijk voor magnesium-ammonium-fosfaat kristallen ook wel triple fosfaat genoemd. In de volksmond noemen we dit struviet kristallen.

Kat urine kristallen struviet

Bij de kat is struviet de meest voorkomende kristal en dit wordt vaak ook blaasgruis genoemd. De kristallen zijn te vergelijken met kleine glassplintertjes die de blaaswand irriteren. Ook kunnen ze als een soort plug in de plasbuis van katers vastlopen en zorgen dat de kater niet meer kan plassen, dit noemen we dan een plaskater.

Struviet komt als kristal het meeste voor in de urine van de kat. We zien in het merendeel van de gevallen struviet kristallen in de blaas. Maar er komen ook calcium-oxalaat en heel soms ammonium-uraat kristallen voor.

Zie voor andere kristallen in de urine bij de kat en hond deze pagina van het VMDC in Utrecht

Symptomen
Een kat met kristallen in de urine vertoont tekenen van een blaasontsteking:

Vaak naar de kattenbak gaan

Kleine plasjes doen

Klagelijk mauwen bij het plassen - pijn bij het plassen

In huis plassen - naast de bak plassen - onzindelijk zijn

Bloed bij de urine

Zich vaker likken bij de plasbuis

Diagnose
Door middel van urineonderzoek zijn bloed en kristallen op te sporen. Ook kan het soortelijk gewicht en de zuurgraad (pH) van de urine bekeken worden.

Urine opvangen door de eigenaar thuis of bij ons in de kliniek. Wat ons opvalt is dat spontane urine of als we de blaas manueel legen dat we beter kunnen zien of er kristallen in de urine zitten dan als we de blaas aanprikken met een naald in de blaas, een zogenaamde cystocentesis.

Kat urine opvangen voor urine onderzoek

Soms kun je al met het blote oog het gruis in de urine zien deze kun je opzuigen en onder de microscoop bekijken.
Maar meestal draaien we de urine af in een centrifuge. We zuigen het bezinksel op en bekijken deze dan onder de microscoop om te zien of er kristallen aanwezig zijn en om welke kristallen het gaat.

Therapie
De katten krijgen een pijnstiller en als er bacteriën gezien of gekweekt zijn een antibioticum. Ook kunnen we blaasontspannende medicijnen voorschrijven of een middel dat het slijmvlies van de blaas laat herstellen. Als er kristallen gezien zijn geven we ook een speciaal dieet van Hill's Pet Nutrition of van Royal Canine. Dit blaasgruis oplossende dieet zorgt ervoor dat de urine pH laag wordt en daardoor zullen de struviet kristallen weer oplossen. Na enkele weken op dit dieet zijn de kristallen veelal verdwenen. Hierna is het belangrijk een onderhoudsvoer te geven met een blaasgruis preventieve werking.

Onvoldoende drinken en plassen ....
Bij veel katten met blaasproblemen wordt er bij het urine onderzoek een hoog SG van de urine gevonden. De katten drinken en plassen eigenlijk te weinig!

Het normale SG van de urine bij een kat is 1.035 - 1.050. Bij katten met blaasproblemen, zowel idiopathisch als met kristallen is er vaak een SG van de urine die hoger is dan 1.050. Als katten dierenartsen adviseren we om goed het drinkgedrag van uw kat te monitoren. Bij twijfel of uw kat voldoende drinkt, kunnen we het SG van de urine nakijken met een refractometer. We adviseren dan vaak om naast de brokken ook blikvoer te gaan geven, eventueel met extra water door het blikvoer. Ook is het geven van meerdere drinkbakjes of zelfs een drink fontein aan te raden bij katten die te weinig drinken.

Belangrijk bij alle katten met blaasklachten is dat ze meer gaan drinken. Katten drinken van nature weinig waardoor ze erg geconcentreerde urine hebben. Hierdoor kunnen kristallen sneller ontstaan in de blaas. Een kat meer laten drinken kan op de volgende manieren:

Met een drinkfontein kun je het drinken van een kat stimuleren

Meer blikvoer aanbieden maak een combinatie van brokken en blikvoer

Brokjes wellen in water, als de kat alleen brokken eet

Blikvoer met water erdoorheen aanbieden

Meerdere drinkbakjes in huis neerzetten

Uit een drinkfonteintje laten drinken =>

Zet extra kattenbakken neer zodat de kat meer mogelijk heden heeft om te plassen

Hoeveel kattenbakken: het aantal katten in huis + 1, verspreid over het huis

Laat eventueel af en toe het soortelijk gewicht van de urine bij ons meten als je niet zeker bent of je kat voldoende drinkt en plast. Als eigenaar kun je thuis urine opvangen voor het SG onderzoek. We hebben speciale plastic kattenbak korrels (Katkor) of zand (kit4cat) die in de schoongemaakte bak geplaatst kunnen worden. De plastic korrels absorberen de plas niet, de urine kan opgezogen met de bijgeleverde pipet en in de urinebuis worden gedaan.

Moet een kat altijd op blaasgruis dieet blijven?
Een kat die een eerste keer een blaasontsteking heeft gehad met blaasgruis hoeft wat ons betreft niet gelijk de rest van zijn leven op een blaasgruis voorkomend dieet gezet te worden. Dit soort voeren is relatief wat duurder dan normaal voer. NB: zorg er wel voor dat als de kat weer terug gaat naar een gewoon voer dat er brokken en blikvoer (eventueel met extra water er door heen) gegeven wordt en houdt het drink gedrag in de gaten. Mochten er toch weer kristallen gevormd worden dan is het advies wel om naar een blaasgruis voorkomend voer over te gaan. Je bent wel wat duurder uit qua voer, maar je voorkomt de extra kosten die bij een blaasontsteking behandeling komen.

Geef niet verschillende merken (blaasgruis) voer op het zelfde moment!

Let op: geef niet tegelijkertijd voer van verschillende merken door elkaar heen, dit kan averechts werken. We merken dat bij veel katten met blaasproblemen er een combinatie van diverse merken voer wordt gegeven. We willen benadrukken dat de verschillende fabrikanten hun voeding op hun eigen wijze samenstellen en dat het werkings mechanisme kan verschillen. Je kunt bijvoorbeeld beter niet de voeren van Hill's Pet Nutrition en Royal Canine tegelijkertijd voeren. De samenstellingen van deze voeren werken elkaar tegen wat het voorkomen van blaasgruis betreft! Dit geldt dus ook voor andere merken voer: kies bewust voor een merk. Mocht je kat dit voer niet meer lusten, ga dan volledig (brok, blik, zakje) over op een ander merk voer.

Als een kat struviet heeft geef dan geen voer dat oxalaten moet voorkomen We hebben echt niet iets tegen het geven van blaasgruis oplossend of voorkomend voer van andere merken, maar let op: we hebben een kat gehad met blaasgruis die bij een dierenwinkel een speciaal voer kreeg tegen kristallen in de urine. Helaas was dit voer speciaal tegen calcium-oxalaten en dit werkt door een hogere pH van de urine te geven. Maar dit specialevoer werkte voor deze kat averechts. Struviet kristallen slaan neer bij een hogere pH en lossen op bij een lagere pH! Let er dus goed op welk voer u koopt voor uw kat, niet elk voer tegen kristallen in de urine is goed voor uw kat!

Toch op blaasgruis dieet zetten ....
Het is natuurlijk ook mogelijk om een kat (en eventueel andere katten in het huishouden) de rest van het leven op een blaasgruis voorkomend dieet te zetten. Je voorkomt dan het terugkeren van de blaasontsteking door de kristallen. We adviseren ook in dit geval om te proberen een mix te geven van brok en blikvoer, van 1 merk. We schrijven in het merendeel van de gevallen CD urinary stress voor van Hill's Pet Nutrtion dit voorkomt blaasproblemen tgv stress, struviet kristallen en calcium-oxalaat kristallen. Een ander merk dat we gebruiken is Urinary van Royal Canine.

Zorg dat een kat voldoende drinkt dit voorkomt blaasproblemen

Overgewicht en blaasontsteking ....
Het valt ons op dat katten met overgewicht relatief vaker een blaasontsteking hebben dan katten met een normaal gewicht.

We maken gebruik van de Hill's Quick Recommondation tool voor de juiste hoeveelheid voer voor een kat te berekenen

Onze assistentes zijn door Hill's Pet Nutrition opgeleid om een voedings advies op maat te geven. Of het nu om overgewicht gaat, blaasgruis problemen of nierfalen. Met behulp van de Hill's Quick recommendation kunnen onze voedings consulentes aan de hand van het huidige gewicht en het streefgewicht de juiste hoeveelheid brokken en blikvoer uitrekenen voor uw kat.

Plaskater
Bij gecastreerde forse katers raakt de plasbuis soms verstopt. De kater kan dan helemaal niet meer plassen, maar gaat wel vaak naar de bak, er is een enorme aandrang om te plassen, maar er komt niets uit. De kater is zichzelf aan het vergiftigen en er kan een acuut nierfalen ontstaan. Let op: er kan zelfs een levensgevaarlijke situatie ontstaan, een plaskater is een spoedgeval!

Lees verder over de behandeling en preventie van plaskaters ....

Terug naar de blaasprobleem overzicht pagina van de kat ....

We zijn ons ervan bewust dat we met frames werken en dat u mogelijk op een aparte website pagina terecht bent gekomen, maar u kunt zo weer naar ons terug, klik gewoon op 1 van de afbeeldingen hieronder ....